Thursday, April 25, 2024
HomeΙστορική ΑναδρομήΙστορική αναδρομή στις Προεδρικές Εκλογές της Κυπριακής Δημοκρατίας

Ιστορική αναδρομή στις Προεδρικές Εκλογές της Κυπριακής Δημοκρατίας

Οι προεδρικές εκλογές της 28ης Ιανουαρίου αποτελούν τη 13η εκλογική αναμέτρηση για την Προεδρία της Δημοκρατίας, από την ημέρα ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας μέχρι σήμερα.

Μέχρι στιγμής οι Πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι οι: Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, Σπύρος Κυπριανού, Γιώργος Βασιλείου, Γλαύκος Κληρίδης, Τάσσος Παπαδόπουλος, Δημήτρης Χριστόφιας και Νίκος Αναστασιάδης.

Ο πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακης Δημοκρατίας

Πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, εξελέγη μια εμβληματική μορφή για τη χώρα, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Πρώτη εκλογική αναμέτρηση ήταν αυτή της 13ης Δεκεμβρίου του 1959 στην οποία αντίπαλοι ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος και ο Ιωάννης Κληρίδης(πατέρας του Γλαύκου Κληρίδη).

Ο Μακάριος είχε τότε τη στήριξη της μεγάλης μάζας των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, μιας και αποτελούσε τον πνευματικό ηγέτη του αγώνα του 1955-1959 κατά των άγγλων αποικιοκρατών, ενώ ο Ιωάννης Κληρίδης υποστηρίχθηκε από το ΑΚΕΛ, τη Δημοκρατική Παράταξη και όσους είχαν τις επιφυλάξεις τους σε σχέση με τις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου. Πρωτοφανές για τα κυπριακά δεδομένα, ήταν ότι ο Γλαύκος Κληρίδης, δεν στήριξε την υποψηφιότητα του πατέρα του αλλά αυτή του Μακαρίου.

Νικητής αναδείχθηκε ο Μακάριος με ποσοστό 66,29% ενώ ο Ιωάννης Κληρίδης εξασφάλισε ποσοστό 32,92%.

Αντιπρόεδρος από πλευράς Τουρκοκυπρίων αναδείχθηκε ο Φαζίλ Κουτσιούκ.

Αναβολή των εκλογών το 1965- Δεύτερη εκλογική αναμέτριση το 1968

Τα εσωτερικά προβλήματα που αντιμετώπιζε η Κυπριακή Δημοκρατία, με τις διακοινοτικές διαμάχες μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, δεν επέτρεψαν τη διεξαγωγή των εκλογών που ήταν προγραμματισμένες να γίνουν το 1965.
Αποτέλεσμα ήταν η παράταση της παραμονής Μακαρίου στην Προεδρία της Δημοκρατίας για άλλα τρια χρόνια, ωσότου και διεκήχθησαν οι προεδρικές εκλογές της 25ης Φεβρουαρίου του 1968.

Ένωση με την Ελλάδα ή Κυπριακή Δημοκρατία ήταν το μεγάλο ζήτημα της εκλογικής αυτής αναμέτρησης με την Κύπρο να χωρίζεται ουσιαστικά σε δυο στρατόπεδα: Αρχιεπίσκοπος Μακάριος με τη στήριξη ΑΚΕΛ και Πατριωτικού Μετώπου και Τάκης Ευδόκας με τη στήριξη ΔΕΚ που ήταν υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα.

Ο Μακάριος επιβεβαίωσε την εκλογική του υπεροχή για μια ακόμα φορά εξασφαλίζοντας μάλιστα το ποσοστό ρεκόρ του 96,26%. Ο Τάκης Ευδόκας εξασφάλισες μόλις 3,74%.

Το 1973 δεν έγιναν Προεδρικές Εκλογές καθώς ο Μακάριος ως μοναδικός υποψήφιος συνέχισε τη θητεία του για τρίτη φορά, σε μια περίοδο η οποία στιγμάτησε την μετέπειτα ιστορία του νησιού καθώς τον Ιούλιο του 1974 έγινε το πραξικόπημα και η τουρκική εισβολή, τις οποίας τις συνέπειες βιώνουμε μέχρι και σήμερα. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος έφυγε από τη ζωή στις 3 Αυγούστου του 1977.

Διαδοχή από το Σπύρο Κυπριανού

Μετά το θάνατο του Μακαρίου, το πλήγμα στο εσωτερικό ήταν τεράστιο, καθώς μια ηγετική φιγούρα, η οποία είχε αφήσει το στίγμα στα πρώτα βήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα έπρεπε να αντικατασταθεί, σε μια μάλιστα εξαιρετικά δύσκολη για τη χώρα περίοδο.

Το ρόλο αυτό πήρε ο Σπύρος Κυπριανού, ο οποίος χωρίς εκλογές ανέλαβε τα ηνία ως μοναδικός υποψήφιος, ο οποίςο μάλιστα μέχρι τότε ήταν Πρόεδρος της Βουλής της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Τον Φεβρουάριο του 1978 ενώ είχαν προγραμματιστεί Προεδρικές Εκλογές δεν έγιναν ποτέ μιας και ο Σπύρος Κυπριανού ήταν ο μοναδικός υποψήφιος για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Την περίοδο εκείνη ένα περιστατικό οδήγησε τον Γλαύκο Κληρίδη να μην διεκδικήσει την Προεδρία. Το περιστατικό αυτό δεν ήταν άλλο από την απαγωγή του γιού του Σπύρου Κυπριανου, Αχιλλέα.

Επόμενη εκλογική αναμέτρηση το 1983.

Εκλογές 1983-Επικράτηση Σπύρου Κυπριανού για άλλη μια φορά

Τελικά ο Γλαύκος Κληρίδης έθεσε την υποψηφιότητά του για τις εκλογές της 13ης Φεβρουαρίου του 1983 με αντίπαλο τον Σπύρο Κυπριανού. Ωστόσο δεν κατάφερε να εκλεγεί με αποτέλεσμα ο Κυπριανού να αναδειχθεί για μια ακόμα φορά Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ο Σπύρος Κυπριανού είχε τη στήριξη του ΔΗΚΟ-κόμμα που ο ίδιος ίδρυσε-όπως και του ΑΚΕΛ, ενώ τον Γλαύκο Κληρίδη στήριξε ο ΔΗΣΥ. Υποψήφιος ήταν και ο Βάσος Λυσσαρίδης ο οποίος είχε τη στήριξη από ΕΔΕΚ και ΠΑ.ΜΕ.
Ο Σπύρος Κυπριανού συγκέντρωσε ποσοστό 56,54%, ο Κληρίδης 33,93% και ο Λυσσαρίδης 9,53%.

Η σκυτάλη και η αλλαγή με το Γιώργο Βασιλείου

Η εκλογική αναμέτρηση του Φεβράρη του 1988 έβγαλε νικητή για πρώτη φορά μέχρι εκείνη την περίοδο, στο δεύτερο γύρο των εκλογών. Ο εκλεκτός του λαού με ποσοστό 51,6% ήταν ο Γιώργος Βασιλείου, ο οποίος επικράτησε του Γλαύκου Κληρίδη, ο οποίος εξασφάλισε ποσοστό 48,4%. Ο Γιώργος Βασιλείου σηματοδοτούσε τότε το νέο, την αλλαγή και τη σύγχρονη, άφθαρτη πολιτική φιγούρα, η οποία θα έφερνε εκσυγχρονισμό και νέες επενδύσεις.

Τον Γιώργο Βασιλείου στήριξε το ΑΚΕΛ, ενώ στο δεύτερο γύρο πορεύθηκε μαζί του και η ΕΔΕΚ.

Τον Γλαύκο Κληρίδη, στήριξε ο ΔΗΣΥ.

ΔΗΚΟ-Ένωση Κέντρου κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους να ψηφίσουν κατά βούληση.

Στον πρώτο γύρο των εκλογών υποψήφιοι ήταν οι Γλαύκος Κληρίδης(33,32%), Γιώργος Βασιλείου(30,11%), Σπύρος Κυπριανού(27,29%), Βάσος Λυσσαρίδης(9,22%) και ο Θράσος Γεωργιάδης ο οποίος κατείλθε ως ανεξάρτητος.

Εκλογές 1993-Πετυχαίνει εκλογή ο Γλαύκος Κληρίδης

Μετά από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες να αναδειχθεί στην Προεδρία της Δημοκρατίας, με τη στήριξη του ΔΗΣΥ, ο Γλαύκος Κληρίδης, τελικά τα καταφέρνει μετά από μια εκλογική αναμέτρηση «θρίλερ», η οποία κρίθηκε στις λεπτομέρειες.

Οι δυο γύροι εκλογών έγιναν στις 7 και 14 Φεβρουαρίου 1993.

Υποψήφιοι στον πρώτο γύρο εκλογών ήταν: Γλαύκος Κληρίδης(36,74%), Γιώργος Βασιλείου(44,15%), Πασχάλης Πασχαλίδης(18,64%), Γιώργος Μαυρογένης(0,25%), Γιαννάκης Ταλιώτης(0,21%).

Τα δεδομένα ανατράπηκαν στο δεύτερο γύρο των εκλογών, καθώς το ΔΗΚΟ τάχθηκε υπέρ της υποψηφιότητας Κληρίδη, με αποτέλεσμα να εξασφαλίσει ποσοστό 50,31% έναντι 49,69% του Γιώργου Βασιλείου.

Ανανέωση θητείας για τον Γλαύκο Κληρίδη

Οι δυο γύροι των εκλογών του 1998 διεξήχθησαν στις 8 και 15 Φεβρουαρίου. Χαρακτηριστικό της εκλογικής αυτής αναμέτρησης ήταν ότι για πρώτη φορά δικαίωμα ψήφου είχαν οι ψηφοφόροι άνω των 18 ετών. Βασικό θέμα συζήτησης της προεκλογικής απετέλεσε η έλευση ή όχι στο νησί, του πυραυλικού συστήματος S-300 κάτι που φυσικά δεν έγινε ποτέ εφικτό.

ΔΗΚΟ και ΑΚΕΛ στήριξαν τον Γιώργο Ιακώβου, ο οποίος εξασφάλισε ποσοστό 40,61%, ο ΔΗΣΥ στήριξε τον τότε πρόεδρο Γλαύκο Κληρίδη ο οποίος εξασφάλισε 40,06%, η ΕΔΕΚ δήλωσε παρουσία για ακόμα μια φορά σε προεδρικές εκλογές με τον ηγέτη της Βάσο Λυσσαρίδη ο οποίος εξασφάλισε 10,59%. Υποψήφιος ήταν και ο δήμαρχος Αμμοχώστου Αλέξης Γαλανός ο οποίος εξασφάλισε ποσοστό 4,04%, ο πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας Γιώργος Βασιλείου με 3% και ο Νίκος Κουτσού με 0,91%. Τον κύκλο των υποψηφίων κλείνει ο Νίκος Ρολάνδης ο οποίος πήρε ποσοστό 0,78%.

Για ακόμα μια εκλογική αναμέτρηση νικητής ήταν ο Γλαύκος Κληρίδης στο δεύτερο γύρο των εκλογών σε μια ομολογουμένως δύσκολη αναμέτρηση με τον Γιώργο Ιακώβου.

Εκλογές 2003-Ο Τάσσος Παπαδόπουλος στην εξουσία

Όσο περνούσαν τα χρόνια και οι εκλογικές αναμετρήσεις για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, τόσο αυξάνονταν και οι υποψήφιοι. Στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 2003 είχαμε 10 υποψηφίους που διεκδίκησαν την Προεδρία.

Νικητής με 51,51% ο Τάσσος Παπαδόπουλος, ο οποίος είχε τη στήριξη ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ-ΚΙΣΟΣ(ΕΔΕΚ)και Οικολόγων. Ο Γλαύκος Κληρίδης ήταν και πάλι υποψήφιος με τη στήριξη ΔΗΣΥ,ΕΔΗ και ΑΔΗΚ και εξασφάλισε ποσοστό 38,8%.
Ο ανεξάρτητος Αλέκος Μαρκίδης εξασφάλισε 6,62%, ο Νίκος Κουτσού των Νέων Οριζόντων 2,12%, και οι Ανδρέας Ευστρατίου, Χρίστος Ιωσιφίδης, Αδάμος Κατσαντώνης, Κώστας Κυριάκου, Παντελής Σοφοκλή και Γιώργος Μαυρογένης, ποσοστά κάτω από 1%.

Κορωνίδα των συζητήσεων απετέλεσε η επίλυση του Κυπριακού και το Σχέδιο Ανάν με τη γνωστή συνέχεια του δημοψηφίσματος και της απόρριψής του από την ελληνοκυπριακή πλευρά.

Ένας Γ.Γ. του ΑΚΕΛ στην Προεδρία- 2008 Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Δημήτρης Χριστόφιας

Επαναφορά στους δυο εκλογικούς γύρους στις Προεδρικές του Φεβράτη του 2008. Υποψήφιοι στον πρώτο γύρο οι Ιωάννης Κασουλίδης, Δημήτρης Χριστόφιας, Τάσσος Παπαδόπουλος και οι Μάριος Ματσάκης, Κώστας Κυριάκου, Κώστας Θεμιστοκλέους, Ανδρέας Ευστρατίου, Χριστόδουλος Νεοφύτου, Αναστάσης Μιχαήλ, οι οποίοι εξασφάλισαν κάτω από 1%.

Ο Ιωάννης Κασουλίδης εξασφάλισε ποσοστό 33,51%, ο Δημήτρης Χριστόφιας 33,29% και ο Τάσσος Παπαδόπουλος 31,79%.

ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ στήριξαν Χριστόφια στο δεύτερο γύρο των εκλογών με αποτέλεσμα ο Δημήτρης Χριστόφιας να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας με ποσοστό 53,36%, έναντι 46,64% του Ιωάννη Κασουλίδη.

Εκλογές 2013-Η ώρα του Νίκου Αναστασιάδη

Τον Δημήτρη Χριστόφια διαδέχθηκε ο Νίκος Αναστασιάδης, εν μέσω έντονης διαμάχης σε σχέση με την οικονομική κρίση την οποία θα είχε να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση.

Οι εκλογές διεξήχθησαν στις 17-24 Φεβρουαρίου του 2013 και στο δεύτερο γύρο διασταύρωσαν τα ξίφη τους Νίκος Αναστασιάδης και Σταύρος Μαλάς.

Στον πρώτο γύρο συμμετείχαν οι υποψήφιοι Νίκος Αναστασιάδης, Σταύρος Μαλάς, Γιώργος Λιλλήκας, Πραξούλα Αντωνιάδου, Σόλων Γρηγορίου, Ανδρέας Ευστρατίου, Λάκης Ιωάννου, Κώστας Κυριάκου, Λουκάς Σταύρου, Άντρη-Μακαρία Στυλιανού, Γεώργιος Χαραλάμπους.

Νίκος Αναστασιάδης και Σταύρος Μαλάς πέρασαν στο δεύτερο γύρο των εκλογών με τον πρώτο να εξασφαλίζει ποσοστό 45,46% και το δεύτερο να εξασφαλίζει ποσοστό 26,91. Ο Γιώργος Λιλλήκας εξασφάλισε 24,93%.

Στο δεύτερο γύρο ο Νίκος Αναστασιάδης εξελέγη Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας με ποσοστό 57,48% έναντι 42,52% του Σταύρου Μαλά.

Σχετικά άρθρα

Διαβάστε Ακόμα