Νίκος Αναστασιάδης και Σταύρος Μαλάς αντιπαρατέθηκαν ενώπιος ενωπίω στη δεύτερη και τελευταία διακαναλική τηλεμαχία των Προεδρικών Εκλογών.
Οι δυο υποψήφιοι είχαν τη δυνατότητα σε ένα ελεύθερο διάλογο να ανταλλάξουν επιχειρήματα αλλά και επικρίσεις σε Κυπριακό, οικονομία, ενέργεια και εσωτερική διακυβέρνηση.
Τα κυριότερα σημεία του Νίκου Αναστασιάδη στο Κυπριακό:
Ο Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε ότι η Τουρκία γύρισε την πλάτη για 44ο χρόνο. «Η Τουρκία παραμένει το ίδιο αδιάλλακτη. Πέρασαν 6 Πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά η Τουρκία παραμένει άκαμπτη», σημείωσε.
Σε σχέση με το Κραν Μοντάνα, ο ίδιος δήλωσε ότι: «καταφέραμε να φέρουμε στον διάλογο την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο Κραν Μοντανά τέθηκε ξεκάθαρα το θέμα της κατάργησης των εγγυήσεων».
Για να προσθέσει: «Καταφέραμε να φέρουμε στο τραπέζι την Τουρκία».
Στο ερώτημα γιατί να ξαναπάμε πίσω στις διαπραγματεύσεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημείωσε ότι πρέπει να εξαντλήσουμε τον διάλογο μέσα από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, του ευρωπαϊκού κεκτημένου και των συνεργασιών.
«Δεν υπάρχει άλλος τρόπος, παρά μόνο μέσα από τον διάλογο», πρόσθεσε.
«Αυτό που έχει σημασία είναι να γνωρίζουμε τα όρια στα οποία διαπραγματευόμαστε», τόνισε.
Αναφορικά με το ότι τα δώσαμε όλα, ο Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε ότι σε αυτά απαντά ο Ακιντζί.
«Υπάρχει μια σύγχυση με τις παραμέτρους του ΟΗΕ και του άτυπου εγγράφου. Στο δεύτερο υπάρχουν κάποιες σημειώσεις για την εφαρμογή της λύσης και όχι για τις εγγυήσεις», τόνισε.
Η ολονύχτια διαπραγμάτευση στον Κραν Μοντάνα ήταν για το κατά πόσον καταργούνται οι εγγυήσεις, υπογράμμισε.
Στην αιχμή ότι δεν εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία στον Κράν Μοντάνα, ο κ. Αναστασιάδης παρέπεμψε στις προτάσεις που αφορούσαν την εσωτερική πτυχή.
Ο Νίκος Αναστασιάδης επανέλαβε τα όσα έγιναν το κρίσιμο βράδυ στο Κραν Μοντάνα, τονίζοντας τη θέση του κ. Τσαβούσολγου για παραμονή των εγγυήσεων και στρατευμάτων με ρήτρα αναθεώρησης στα δέκα χρόνια.
Σε σχέση με τις κατηγορίες ότι έφυγε από τον Μοντ Πελεράν επικαλούμενος ενημέρωση του Άντρου Κυπριανού, ο κ. Αναστασιάδης εμφανίστηκε ενοχλημένος, υποστηρίζοντας ότι αυτά επικαλούνται οι Τουρκοκύπριοι.
«Μην βασίζεστε στα fake news», δήλωσε ο Νίκος Ανατασιάδης απευθυνόμενος στον κ. Μαλά.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε ότι θα δώσει στη δημοσιότητα το έγγραφο με τις προτάσεις που κατέθεσε στο Κραν Μοντανα και αφορούν την εκ περιτροπής Προεδρία, για να διαφανούν διάφοροι ισχυρισμοί του κ. Μαλά.
Ο ίδιος υπερασπίστηκε την πρόταση του 4 προς 1 σε σχέση με την αναλογία του πληθυσμού, τονίζοντας ότι διασφαλίζεται ο δημογραφικός χαρακτήρας του νησιού.
Αναφορικά με την εκ περιτροπής προεδρία, ξεκαθάρισε ότι η πρότασή του είναι συνυφασμένη με την κατάργηση των εγγυήσεων και την αποχώρηση του κατοχικού στρατού.
Ο κ. Αναστασιάδης εξήγησε πως, σε ό,τι αφορά την ισότιμη μεταχείριση, αυτό το διεκδικούν οι Τούρκοι για τις τέσσερις ελευθερίες, κάτι που απορρίφθηκε από τη στιγμή που δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Δεν ήρθαμε εδώ για να ρίχνετε χειροβομβίδες κρότου λάμψης», ανέφερε σε άλλο σημείο.
Ο ίδιος επανέλαβε τη θέση ότι για να φέρει ένα σχέδιο θα πρέπει να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία του νέου κράτους και απεξάρτηση των κατεχομένων από την Τουρκία.
Τα κυριότερα σημεία του Σταύρου Μαλά στο Κυπριακό:
«Η Τουρκία δημιουργεί προβλήματα στους γείτονές της και γι’ αυτό πρέπει να φύγει από την Κύπρο», δήλωσε ο κ. Μαλάς.
Για το Κραν Μοντανά, ο κ. Μαλάς δήλωσε ότι είναι γεγονός ότι είχαμε την ευκαιρία μέσα από το άτυπο έγγραφο να συμφωνήσουμε για λύση χωρίς εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα.
«Θέλω να σας ρωτήσω, κε Αναστασιάδη, αν στις προτάσεις που καταθέσατε στο Κραν Μοντάνα δώσατε βέτο στην άλλη πλευρά», ρώτησε ο κ. Μαλάς.
«Εγώ δεν θα δεχόμουν παραμονή κατοχικών στρατευμάτων, κύριε Τσουρούλλη», δήλωσε σε άλλο σημείο.
Ο κ. Μαλάς στάθηκε στην έκθεση του Γενικού Γραμματέα, η οποία δεν επιρρίπτει ευθύνες στην Τουρκία, επιμένοντας στα περί χαμένης ευκαιρίας επί του άτυπου εγγράφου.
Ο ίδιος τον ρώτησε αν στο Μοντ Πελεράν έφυγε επειδή επικαλέστηκε ότι πρέπει να διαβουλευτεί με το ΑΚΕΛ και τον Άντρο Κυπριανού.
Δεν πρόκειται να δεχθώ λύση με παραμονή κατοχικών στρατευμάτων, εγγυήσεων και χωρίς επιστροφή της Μόρφου, ξεκαθάρισε.
Αναφορικά με την εκ περιτροπής προεδρία, σημείωσε ότι είναι έτοιμος να τη συζητήσει αν αυτή έχει διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο όπου θα βελτιώνει το Σύνταγμα του ’60.
Σε σχέση με την αποτελεσματική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων και τη μια θετική ψήφο, δήλωσε ότι μπορούμε να το συζητήσουμε.
Ο κ. Μαλάς ισχυρίστηκε ότι ο Νίκος Αναστασιάδης έχει ανοίξει στο Κραν Μοντάνα την αναλογία του 4 προς 1, με αποτέλεσμα, στην έκθεσή του ο Γενικός Γραμματέας να μιλάει για 1 προς 1.
Ο Νίκος Αναστασιάδης διέκοψε τον κ. Μαλά, λέγοντας ότι συγχέει την ισότιμη μεταχείριση με την αναλογία.
«Είστε λίγο φειδωλός με την αλήθεια», είπε σε εκείνο το σημείο ο κ. Μαλάς.
Ο κ. Μαλάς αρνήθηκε τον ισχυρισμό ότι αυτά που τον χωρίζουν με τον κ. Αναστασιάδη στο Κυπριακό είναι μερικές λεπτομέρειες, ενώ επέμεινε ότι στο Κραν Μοντάνα θυσίασε μια ιστορική ευκαιρία.
Πυρά εκτόξευσε προς τον κ. Αναστασιάδη και για τη δήλωσή του σε σχέση με την ΑΟΖ, αλλά και για το ότι ξεχάστηκε η εισβολή.
«Αν ο λαός με τίμηση με την ψήφο του, δεν θα χωρίσω τον λαό σε απορριπτικούς και ναινέκους», δήλωσε ο κ. Μαλάς.
Ο ίδιος δεν παρέλειψε να κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο χρονικό σημείο που βρίσκεται το Κυπριακό, με τον κίνδυνο η επόμενη προσπάθεια επίλυσής του να είναι η τελευταία.
Τι ειπώθηκε για τα ενεργειακά
Αναφορικά με τα ενεργειακά, ο Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε ότι δεν υπήρξε καμία καθυστέρηση στον ενεργειακό μας σχεδιασμό, απορρίπτοντας τις επικρίσεις ότι έγινε κάτι τέτοιο ακόμη και κατά τη διάρκεια των συνομιλιών.
Ο κ. Μαλάς κατηγόρησε τον Νίκο Αναστασιάδη για καθυστέρηση του τρίτο γύρου αδειοδότησης, αλλά και για τη διάλυση της ΚΡΕΤΥΚ.
«Υπάρχει ενεργειακός σχεδιασμός;», διερωτήθηκε ο κ. Μαλάς.
Ο Νίκος Αναστασιάδης απέρριψε τα περί καθυστέρησης της τρίτης αδειοδότησης, ξεκαθαρίζοντας ότι υπάρχει ενεργειακός σχεδιασμός.
Η διαμάχη μεταξύ των δυο στα ενεργειακά εστιάστηκε και στην κατασκευή τερματικού στην Κύπρο.
Ο κ. Μαλάς επέμεινε στη διάλυση της ΚΡΕΤΥΚ και την αποπομπή του κ. Έλληνα, αλλά και στον ελλιπή ενεργειακό σχεδιασμό.
Τα ξίφη τους διασταύρωσαν οι Νίκος Αναστασιάδης και Σταύρος Μαλάς στη δεύτερη ενότητα του debate για την οικονομία και την εσωτερική διακυβέρνηση.
Η αντιπαράθεση στην οικονομία:
Η ανεργία δεν έχει μειωθεί, υποστήριξε ο κ. Μαλάς, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στην απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. «Έχει αυξηθεί η ανεργία στο 11,3%», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Αναφορά έγινε εκ μέρους του και για την ανάγκη θεσμοθέτησης κατώτατου μισθού.
Απαντώντας ο Νίκος Αναστασιάδης για την ανεργία, δήλωσε ότι από το 16% που παρέλαβε από την κυβέρνηση του κ. Μαλά, σήμερα έχει πτωτική τάση.
Την ίδια ώρα, αναφορά έγινε και στην ανάπτυξη του 4% που καταγράφει η οικονομία, αλλά και στα διάφορα προγράμματα της ΑΝΑΔ και την επιδότηση των νέων πτυχιούχων ανέργων.
Σε σχέση με τη μετανάστευση των νέων λόγω της ανεργίας, ο κ. Αναστασιάδης υποστήριξε μέσα από στοιχεία ότι άρχισαν να επαναπατρίζονται.
Για τον κατώτατο μισθό, ο κ. Αναστασιάδης δήλωσε ότι εάν η ανεργία φτάσει στο 5% θα επιδιώξει τη θεσμοθέτησή του, διότι, όπως εξήγησε, αν σήμερα επιχειρηθεί κάτι τέτοιο θα αυξηθεί η ανεργία.
Με τη σειρά του ο κ. Μαλάς υποστήριξε ότι μέσα από αυτή την τοποθέτηση ο κ. Αναστασιάδης δείχνει ότι δεν ενδιαφέρεται αν οι εργαζόμενοι αμείβονται με μισθούς πείνας των 400 και 500 ευρώ.
Ο ίδιος δήλωσε ότι μέσα από τον κατώτατο μισθό θα σταματήσει η οικονομία των ταχυτήτων.
Ιδιαίτερη αναφορά από τον κ. Μαλά έγινε και στη ανάγκη επένδυσης στην έρευνα και την καινοτομία.
Λαμβάνοντας τον λόγο και πάλι ο Νίκος Αναστασιάδης και απαντώντας για τους μισθούς των 400 και 500 ευρώ, διερωτήθηκε ποιος έφερε την οικονομία σε αυτά τα χάλια για να υπάρχουν αυτοί οι μισθοί.
«Θυμάστε πού ήταν οι αρνητικοί αριθμοί ανάπτυξης όταν μας παραδώσατε την εξουσία;», διερωτήθηκε.
Ο Νίκος Αναστασιάδης παρουσίασε πίνακες με οικονομικούς δείκτες της διακυβέρνησης Χριστόφια σε αντιπαραβολή με στοιχεία επί ημερών του, θέλοντας να καταδείξει τη διαφορά στην οικονομική πολιτική που ακολουθήθηκε.
Ο κ. Μαλάς, απαντώντας στην κριτική για τη διακυβέρνηση Χριστόφια, παρέπεμψε σε δηλώσεις του κ. Αναστασιάδη ο οποίος έπλεκε το εγκώμιο του τότε υπουργού οικονομικών Κίκη Καζαμία.
Για την οικονομική πολιτική που πρέπει να ακολουθηθεί, ο κ. Αναστασιάδης επανέλαβε ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, με δημοσιονομική πειθαρχία, για να μην επιστρέψουμε πίσω στο 2012, όπως σημείωσε.
Όπως υπογράμμισε, ο ίδιος δεν υποστηρίζει ότι έχουν λυθεί όλα τα προβλήματα.
Με τη σειρά του ο κ. Μαλάς ξεκαθάρισε ότι δεν θεωρεί ότι το κέρδος για τους επιχειρηματίες είναι αμαρτία, ωστόσο αμαρτία είναι να αμείβονται οι εργαζόμενοι με 500 ευρώ, τόνισε.
Ο ίδιος εκτόξευσε τα πυρά του σε δήλωση του Προέδρου ότι το καζίνο ήταν όραμα δεκαετιών.
Αντιπαράθεση ξέσπασε για τη διακυβέρνηση Χριστόφια, με τον κ. Μαλά να καλεί τον κ. Αναστασιάδη να πάψει να επικαλείται συνεχώς αυτό το παραμύθι και την ίδια πιπίλα, όπως χαρακτηριστικά είπε.
Ο κ. Αναστασιάδης τόνισε ότι δεν μπορεί να του ασκεί κριτική ένας υπουργός που συμμετείχε στη συγκεκριμένη διακυβέρνηση.
Για το ΓΕΣΥ
Ο κ. Μαλάς, αναφορικά με το Γενικό Σύστημα Υγείας, στάθηκε στη συνεργασία του υπουργού υγείας με την αντιπολίτευση για ψηφιστεί το νομοσχέδιο υλοποίησής του, τονίζοντας ότι ο κ. Αναστασιάδης δεν έβγαλε από το μυαλό του το πολυασφαλιστικό.
Οι δυο υποψήφιοι λογομάχησαν, ακολούθως, για το ΓεΣΥ, όταν ο Νίκος Αναστασιάδης υποστήριξε ότι επί των ημερών υπουργίας του κ. Μαλά ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας για 11 μήνες έμεινε ακέφαλος.
Για τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια
Αναφορικά με τα ΜΕΔ, ο κ. Αναστασιάδης δήλωσε ότι πρώτιστος στόχος είναι να μειωθούν μέσα από την ανάπτυξη, χωρίς να αποκλείει την ιδέα της δημιουργία Φορέα Διαχείρισης των δανείων.
Σε σχέση με την ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, ο ίδιος ξεκαθάρισε πως με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα δεν υπάρχει τέτοια ανάγκη, προσθέτοντας ότι σε περίπτωση που παρουσιαστούν προβλήματα, υπάρχουν οι τρόποι για να αντιμετωπιστούν.
Οι δυο υποψήφιοι διασταύρωσαν τα ξίφη τους και σε παλαιότερες δηλώσεις περί της ανάγκης κρατική στήριξης των τραπεζών.
Ο κ. Μαλάς αρνήθηκε ότι ήταν οπαδός της επιστροφής στη λίρα, τονίζοντας, παράλληλα, ότι σήμερα τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια αποτελούν τη μεγαλύτερη ωρολογιακή βόμβα.
Αντιπαράθεση ξέσπασε και για τα όσα ειπώθηκαν στο πρόσφατο παρελθόν για τον Συνεργατισμό και την ανάγκη στήριξής του από το Κράτος.