Σε επιμνημόσυνο λόγο προχώρησε ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού και υποψήφιος για την Προεδρία της Δημοκρατίας κ. Αβέρωφ Νεοφύτου στο μνημόσυνο του ήρωα Σάββα Ροτσίδη.
Αυτούσια η ομιλία του:
Με ευλάβεια και εθνική υπερηφάνεια, συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να αποδώσουμε τις δέουσες τιμές σε μια εξέχουσα μορφή του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα, τον Σάββα Ροτσίδη. Να τιμήσουμε ακόμη έναν τιμημένο ήρωα, ένα υπερήφανο νέο που όπως και άλλοι συναγωνιστές του, με αυταπάρνηση θυσίασε το ύψιστο αγαθό: Τη ζωή του για την ελευθερία της πατρίδας.
Ο Σάββας Ροτσίδης θα είναι πάντα ο τελευταίος νεκρός της ΕΟΚΑ. Θα είναι πάντα εκείνος που έβαλε με τη θυσία του το όνομά του, ως επίλογο σε ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια του τόπου μας: Εκείνο των ηρώων του έπους του 1955-1959.
Γεννημένος στις 18 Ιανουαρίου 1935 στο Μάμμαρι, παιδί των Χατζηγεωργίου και Χατζηαναστασίας Ροτσίδη, ο Σάββας έδειξε από νωρίς το πλήθος των αρετών του. Άριστος μαθητής, απόφοιτος της Σχολής Σαμουήλ, εργάστηκε ως λογιστής και ύστερα ως αποθηκάριος στο μεταλλείο Μιτσερού. Με το ξέσπασμα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, ο Σάββας ήταν από τους πρώτους που μυήθηκαν στις επάλξεις της ΕΟΚΑ. Κάτω από τα βλέμματα των Άγγλων στρατιωτών κατάφερνε, ως υπεύθυνος της αποθήκης του μεταλλείου, να λειτουργεί ένα δίκτυο μεταφοράς δυναμίτιδας και επικρουστήρων, με τα οποία εφοδίαζε την Οργάνωση για τη διεξαγωγή του αγώνα. Με το ψευδώνυμο Ιγνάτιος συνεργάζεται με τους ήρωες Γρηγόρη Αυξεντίου και Στυλιανό Λένα.
Τον Οκτώβριο του 1956 συνελήφθη από τους Άγγλους. Οδηγείται στο ανακριτήριο των Πλατρών, όπου κακοποιείται βάναυσα. Παρά τα φρικτά βασανιστήρια, ο Σάββας δεν υποκύπτει. Ο πόθος της λευτεριάς ξεπερνά τον πόνο που του προκαλούν οι βασανιστές του.
Δεν χάνει ποτέ την πίστη και τη θέληση του και με την εξυπνάδα του κατάφερε να παραπλανήσει τους Άγγλους στρατιώτες, οι οποίοι οδηγώντας τον στην ορεινή περιοχή του χωριού Άγιος Επιφάνιος για να τους υποδείξει, δήθεν, το κρησφύγετο των συνεργατών του, τους εξαπατά και διαφεύγει. Εκείνη τη στιγμή ορκίστηκε ότι δεν θα επέτρεπε να συλληφθεί ποτέ ξανά ζωντανός, παρά μόνο νεκρός και συνενώνεται με την ομάδα του Νίκου Σαμαρού στην περιοχή Μόρφου. Κινούμενος στη συνέχεια στα χωριά Άγιος Ιωάννης Μαλούντας, Παλαιχώρι και Πολύστυπος, με εντολή του Διγενή μένει στην αφάνεια μέχρι την επανασύνδεσή του με την ομάδα Πιτσιλιάς – Τροόδους του Λάμπρου Καυκαλίδη και μετά υπό του τομεάρχη Ανδρέα Αυγουστή.
Το βράδυ της 25ης Νοεμβρίου 1958, ενώ βρισκόταν καθοδόν με τον συναγωνιστή του Ρογήρο Σιηπιλλή για προμήθεια νερού από πηγή σε περβόλια των Αγριδιών, χτυπήθηκαν από τους Άγγλους και ο Σάββας άφησε την τελευταία του πνοή ως ζωντανός, και έγινε αθάνατος.
Φίλες και φίλοι,
Ο θάνατος του Σάββα Ροτσίδη, για τους γονείς και τους οικείους του ήταν ένα χτύπημα στην καρδιά. Κι όμως, το Μάμαρι τον υποδέχτηκε με χειροκροτήματα και όχι με μοιρολόγια. Ντυμένο με γαμπριάτικο κουστούμι και με τις καμπάνες να κτυπούν αναστάσιμα και με τον πατέρα του να προσφέρει κουραμπιέδες σε όσους έσπευσαν να αποχαιρετήσουν τον γιό του.
Το μεγαλείο της ψυχής του αγωνιστή Σάββα Ροτσίδη, είναι γραμμένο και αποτυπωμένο με μεγάλα γράμματα. Ένας νέος των 23 χρόνων, με χαραγμένη στην καρδιά του την Ελλάδα και την Ελευθερία, έστειλε με τη θυσία του ένα μήνυμα που διαπερνά τον χρόνο και το χώρο. Οι ήρωες τιμούνται κάθε μέρα. Το όνομά τους, είναι ανάμεσα στα χείλη μας, σαν το νερό στα χείλη του διψασμένου. Όχι μόνο δεν θα ξεχάσουμε ποτέ αλλά έχουμε καθήκον ιερό να τιμούμε τη μνήμη τους. Να τιμούμε το ήθος, την τόλμη και την αποφασιστικότητα. Την ακούραστη δράση, την άσβεστη φλόγα για λευτεριά και ανεξαρτησία.
Γι’ αυτό και πιστεύω βαθιά ότι μνημόσυνα σαν και το σημερινό δεν αποτελούν απλώς καθήκον και υποχρέωσή μας. Σήμερα και σε κάθε τέτοια ανάλογη περίσταση, αντιφεγγίζεται στο νου μας η ιστορία μας και το καθήκον μας απέναντι σε όλους εκείνους που ηρωικά θυσίασαν τη ζωή τους για τη δική μας ελευθερία. Σήμερα που η διαφύλαξη των εθνικών μας συμφερόντων είναι ένας αγώνας που δεν διεξάγεται με τα όπλα, αλλά στην ευρωπαϊκή και διεθνή πολιτική σκηνή.
Ελληνίδες, Έλληνες,
Οι καιροί είναι κρίσιμοι και για την πατρίδα μας. Τα σύννεφα του πολέμου έχουν σκεπάσει την Ευρώπη. Ο αναθεωρητισμός είναι υπαρκτή απειλή για όλους μας. Διότι μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα και η Τουρκία εμμένει στην κλιμάκωση της προκλητικής και επιθετικής της συμπεριφοράς. Με τις παράνομες ενέργειές της στην Αμμόχωστο παραβιάζει το διεθνές δίκαιο αλλά και το δίκαιο της θάλασσας. Την ίδια ώρα οι απειλές κατά της Ελλάδας είναι συνεχόμενες.
Αυτές τις απειλές δεν πρέπει να τις παίρνουμε αψήφιστα. Αλλά σε αυτές τις κρίσιμες για τον τόπο ώρες, πρέπει να επαναλαμβάνουμε σε κάθε ευκαιρία την αποφασιστικότητα μας για επανέναρξη το συντομότερο δυνατόν του διαλόγου με μοναδικό στόχο την επίτευξη λύσης στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και των ψηφισμάτων του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών.
Γνωρίζουμε και αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες που έχουμε ενώπιόν μας. Είναι όμως ιερό μας καθήκον, να τις υπερνικήσουμε μπροστά στον υπέρτατο στόχο που είναι η απελευθέρωση της πατρίδας μας. Αυτό έκαναν οι ήρωές μας, αυτό έκανε ο Σάββας Ροτσίδης, αυτό οφείλουμε να κάνουμε και εμείς.
Είναι αδήριτη η ανάγκη της ενότητας για να πετύχουμε την απαλλαγή του τόπου μας από ξένα στρατεύματα και εγγυήσεις, για να πετύχουμε την εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε ολόκληρη την επικράτεια της πατρίδας μας. Η εθνική ευθύνη πρέπει να μεταφράζεται πρώτα και κύρια σε ενότητα και ομοψυχία.
Ελληνίδες, Έλληνες,
Οι επιμνημόσυνοι λόγοι χρειάζονται να ανασκοπούμε το παρελθόν, να αξιολογούμε το
παρόν και προσμετρώντας τις δυνάμεις μας να χαράζουμε την πορεία για το μέλλον της
πατρίδας μας. Ανασκοπώντας το παρελθόν αβίαστα εξάγουμε το συμπέρασμα ότι οσάκις
μπήκε ανάμεσα μας το σαράκι της εθνικής διχόνοιας κλάψαμε επί εθνικών ερειπίων.
Ακόμη βιώνουμε την τραγωδία του 1974 και στο πέρασμα του ο Αττίλας δεν ξεχώρισε
αριστερούς και δεξιούς, κεντρώους και σοσιαλιστές. Μαυροφορεμένες μάνες είναι όλων
των ιδεολογικών αποχρώσεων, αγνοούμενοι το ίδιο, πρόσφυγες, αιχμάλωτοι.
Την ίδια ώρα ο πόθος για να απελευθερώσουμε τον τόπο μας παραμένει η πρωταρχική
προτεραιότητα μας, όμως για να το πετύχουμε δεν μπορούμε παρά να παραμερίσουμε
τις οποιεσδήποτε διαφορές μας. Μπορούμε να συζητούμε για τις διαφορετικές ιδεολογίες
μας, για τις διαφορετικές σκέψεις και τακτικές μας. Μα να μην ξεχνάμε.
Μία είναι η πατρίδα μας και για το σύνολο του κυπριακού λαού πρέπει τα παθήματα του
παρελθόντος και η διχόνοια να μην επαναληφθούν. Να πάρουμε τα μηνύματα πως
χρειάζεται ενωμένοι όλοι να δώσουμε τον αγώνα για να δικαιώσουμε τη θυσία του κάθε
αγωνιστή.
Είναι κρίμα κάθε Κυριακή να πηγαίνουμε στις εκκλησιές μας να κάνουμε τα μνημόσυνα
των ηρώων μας αλλά την ίδια ώρα να μην πιάνουμε το μήνυμα της θυσίας τους.
Περιμένουν την ώρα και το καλύτερο μνημόσυνο για τον κάθε ήρωα που έδωσε τη ζωή
του για την κυπριακή ελευθερία, είναι να μας δει ενωμένους να δίνουμε τον αγώνα για
την απελευθέρωση του τόπου μας.
Με σύνεση και σωφροσύνη μέσα από τον ειρηνικό διάλογο. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος
και πρέπει να προσπαθούμε όλοι ενωμένοι με την στήριξη του διεθνούς παράγοντα να
κάμψουμε την τουρκική αδιαλλαξία και να επανενώσουμε τη μοιρασμένη μας πατρίδα.
Να βρούμε τον τρόπο η περηφάνια να σταθεί δίπλα από την ειρηνική συνύπαρξη.
Όπως περήφανα στάθηκε ο Σάββας Ροτσίδης στο πλευρό των συναγωνιστών του και να
κρατήσουμε μαζί την ασπίδα που θα οδηγήσει τα παιδιά και τα εγγόνια της πολύπαθης
εκείνης γενιάς στην ευημερία.
Για μια πατρίδα ελεύθερη, ειρηνική και ασφαλή χωρίς καμιά διαίρεση και με πλήρη
σεβασμό στα δικαιώματα και τις ελευθερίες του κάθε πολίτη της. Μια πατρίδα
σύγχρονη, ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αναπτυγμένη την οικονομία της
και το βιοτικό επίπεδο του λαού της.
Είναι ώρα να πορευτούμε με ομοψυχία και με πατριωτική υπευθυνότητα. Όποιες και να
είναι οι διαφορές μας, να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις. Αυτή είναι η ιστορική
μας ευθύνη, έναντι στις επερχόμενες γενεές των Ελλήνων της Κύπρου. Για να οικοδομήσουμε το μέλλον που αξίζει στον τόπο μας, ένα μέλλον ειρήνης και
ασφάλειας.
Αυτό είναι το χρέος μας, μεγάλο σαν πέτρα και σαν νησί, σαν τον τόπο μας. Βουλιάζει όποιος σηκώνει τις μεγάλες πέτρες, λέει ο ποιητής. Μα τούτες τις πέτρες τις εσήκωσα όσο βάσταξα, τούτες τις πέτρες τις αγάπησα όσο βάσταξα, τούτες οι πέτρες είναι η μοίρα μου.
Σε αυτές τις πέτρες πάτησες, περπάτησες και θυσιάστηκες Σάββα Ροτσίδη. Και σε αυτές τις πέτρες αποτυπώθηκε το χνάρι σου, όπως και στην ψυχή μας.
Αιωνία ας είναι η μνήμη σου, λεβέντη ήρωα του ηρωοτόκου Μάμμαρι.